Trauma - Niet wat er mét je gebeurt, maar wat er ín je gebeurt

Vaak wordt er gedacht dat 'trauma' een specifieke gebeurtenis is, die je ooit is overkomen. De vechtscheiding van je ouders, de depressie van je moeder,  het alcoholisme van je vader, het overlijden van een dierbare, de pesterijen op school... Deze gebeurtenissen op zichzelf vormen niet het trauma. Het trauma is niet wat er mét je gebeurt. Het trauma is wat er binnenin jou gebeurt:

  • Je raakt lost  van je emoties en je lichaam. 
  • Je hebt moeite om in het NU te leven.
  • Je ontwikkelt een negatieve kijk op jouw wereld, op jezelf en op de mensen om je heen.


Hoewel twee mensen dezelfde traumatische gebeurtenis kunnen meemaken, kunnen de gevolgen voor hun leven totaal verschillend zijn. Waar de één bijvoorbeeld troost kreeg bij een ouder na te worden gepest, moest de ander hier alleen mee dealen... De aanwezigheid of afwezigheid van troost en steun na een pijnlijke gebeurtenis heeft een aanzienlijke invloed op hoe een gebeurtenis uiteindelijk je leven beïnvloedt. Wat er binnenin jou is gebeurd tijdens het trauma is van cruciaal belang, omdat het bepaalt hoe je de gebeurtenis interpreteert, welke emoties het oproept en hoe het je identiteit en perceptie van de wereld vormt.

Het verlies van het Zelf - de kern van trauma

Telkens wanneer je emotioneel geraakt wordt, is dat een signaal van een deel van jezelf dat aandacht nodig heeft en verlangt naar verbinding met wie je werkelijk bent. Door opnieuw verbinding te maken met jezelf, met name door het herstellen van de verbinding met je lichaam en de verloren emoties, kun je herstel ervaren. Herstel betekent iets weer terugvinden. Je vindt jezelf terug. 

Geen specifiek trauma | Hechtingstrauma

Traumatische gebeurtenissen kunnen aanzienlijke gevolgen hebben, maar 'een specifiek trauma' is niet de enige bron van emotionele uitdagingen later in het leven. Het opgroeien in een omgeving waarin je niet alles hebt gekregen wat je nodig had, kan ook aanzienlijke invloed hebben op je emotionele ontwikkeling. Als kind hebben we liefde, aandacht en emotionele bevestiging nodig van onze ouders of verzorgers om ons veilig en geliefd te voelen. Helaas krijgt niet iedereen deze liefdevolle omgeving. Dat heeft invloed op hoe we ons als volwassenen gedragen en voelen. Als je als kind niet genoeg liefde of aandacht kreeg van je ouders, kan dat leiden tot wat we noemen "hechtingstrauma." Het betekent dat je je mogelijk niet helemaal veilig of geborgen hebt gevoeld in je jeugd. Omdat je als kind afhankelijk bent, kun je niet simpelweg weglopen of vechten tegen het gedrag van je ouders. In plaats daarvan ontwikkel je onbewust patronen (copingmechanismen) om met die situatie om te gaan, die je relaties in je verdere leven kunnen blijven beïnvloeden, tenzij je herstel vindt.

Er zijn drie veelvoorkomende reacties op hechtingstrauma:

  1. Bevriezen (freeze): Je kunt het gevoel hebben dat je als het ware vastzit, niet goed weet hoe je moet reageren en emotioneel verdoofd bent. Dit kan ertoe leiden dat je moeite hebt om je emoties te uiten of om jezelf toe te staan echt gelukkig te zijn.

  2. Ineenstorting van je zelfbeeld (collapse): Dit betekent dat je jezelf de schuld geeft voor de situatie en jezelf als onwaardig ziet. Het kan leiden tot een laag zelfbeeld en problemen met zelfvertrouwen.

  3. Grenzeloosheid (please and appease): Je probeert anderen constant tevreden te stellen, zelfs als het ten koste gaat van je eigen behoeften. Hierdoor kun je jezelf verliezen en moeite hebben om grenzen te stellen.


MDMA-therapie bij (hechtings)trauma

Trauma kan een blijvende invloed hebben op hoe je als volwassene functioneert en reageert op situaties. Het kan leiden tot problemen in relaties, op het werk, of zelfs tot uitputting of verslavingsgedrag. Gelukkig is er hoop voor herstel, ongeacht de oorsprong van de emotionele uitdagingen. Een van de moeilijkste dingen bij trauma is het overwinnen van de schaamte die hierbij gepaard gaat. MDMA-therapie kan hierin een verzachtende rol spelen, omdat het de activiteit van het angstbrein verminderd en er hormonen vrijkomen die praten over een pijnlijke en schaamtevolle herinnering makkelijker maken. Bewustwording waarom je reageerde zoals je deed kan je helpen deze schaamte te overwinnen en brengt je een stap verder in je herstel. MDMA-therapie heeft bewezen een veelbelovende benadering te zijn bij de behandeling van (hechtings)trauma. Lees hier meer over MDMA-therapie.

PTSS na trauma

Posttraumatische stressstoornis (PTSS) kan zich ontwikkelen na het meemaken van een ernstig trauma, zoals een levensbedreigende gebeurtenis, geweld, (seksueel) misbruik of een andere traumatische ervaring. Niet iedereen die een trauma heeft doorgemaakt, ontwikkelt echter automatisch PTSS. Het ontstaan van PTSS is complex en kan variëren van persoon tot persoon. Lees hier meer over PTSS.